Zóveel PFAS hebben Nederlanders in hun lijf, stuk meer dan norm

In dit artikel:

Een RIVM-onderzoek op 1.500 bloedmonsters uit 2017 laat zien dat geen enkele Nederlander onder de door EFSA vastgestelde veilige grens van 6,9 nanogram PFAS per milliliter bloed zit. Gemiddeld bevat het Nederlandse bloed anderhalf tot tweemaal zoveel PFAS als die norm; bij de helft van de volwassenen is de concentratie zelfs vijfmaal of hoger. PFAS zijn wijdverbreide, waterafstotende stoffen die tot de zogenaamde “forever chemicals” behoren en waarvan langdurige blootstelling gelinkt wordt aan verminderde vruchtbaarheid, een verzwakt immuunsysteem, verhoogd cholesterol en een grotere kans op nier- en teelbalkanker.

Hoewel PFAS zich langzaam in bloed kunnen herstellen zodra blootstelling afneemt — in Frankrijk daalden met name PFOS-waarden na een verbod in 2008 — zijn die effecten pas recentelijk ook in Nederland aangepakt: PFOS werd hier in 2020 verboden. Omdat het RIVM met oude monsters werkte, start een nieuw onderzoek om actuele PFOS-waarden te meten.

Individuele maatregelen zijn beperkt effectief: 83–98% van de opname komt via voedsel, 2–17% via drinkwater, waardoor consumenten slechts weinig invloed hebben op hun totale blootstelling. De meest doeltreffende route om de PFAS-belasting te verlagen is beleidsmatig optreden en strikte verboden; in Nederland pleiten partijen als D66, GroenLinks-PvdA, SP, PvdD, Volt en SGP hiervoor.