Wat kost een gevangene gemiddeld per jaar in Nederland?

vrijdag, 17 oktober 2025 (10:10) - JFK.men

In dit artikel:

De aflevering van Ewout: Gevaarlijke Gevangenissen over de CECOT-gevangenis in El Salvador zette de vergelijking met Nederland op scherp: waar Salvadoriaanse gedetineerden vaak op het absolute minimum leven — rijst en bonen, geen matras, geen contact met buitenwereld — gelden in Nederland vaste waarborgen en minimumnormen.

In Nederlandse gevangenissen behoudt een gedetineerde basisrechten: contact met familie en vrienden via brieven, telefoon en minimaal wekelijks bezoek; in sommige gevallen kan de directeur éénmaal per maand onbewaakt bezoek toestaan. Medische en geestelijke gezondheidszorg moeten beschikbaar zijn binnen het gevangenisregime. Vrijheidsbeperkingen verschillen per type inrichting: gesloten afdelingen zijn strikt gecontroleerd, open en halfopen instellingen bieden meer bewegingsvrijheid en re-integratiemogelijkheden. Ook de toekenning van verlof is mogelijk, maar geen automatisme; tbs-patiënten ondergaan een strengere procedure.

Celdimensies en leefomstandigheden zijn gebonden aan minimumeisen (bijvoorbeeld rond de 10 m² leefruimte) en gedetineerden of bezoekers kunnen klachten indienen bij de gevangenisdirecteur of de Commissie van Toezicht. De plek van detentie beïnvloedt daarnaast hoeveel een gedetineerde per jaar kost: kosten variëren sterk afhankelijk van beveiligingsniveau en voorzieningen — de oorspronkelijke tekst vermeldt een overzichtstabel met cijfers per inrichting.

Kortom: gevangenisstraf betekent verlies van vrijheid, maar niet van alle rechten; het Nederlandse systeem biedt juridische en zorgmatige kaders die duidelijk afwijken van de situaties zoals in de CECOT-gevangenis. Deze informatie helpt om politiciclaims over detentie en uitgaven te kunnen beoordelen.