Meditatieve herrie: deze muziek dwingt je brein tot overgave
In dit artikel:
In Paradiso, december vorig jaar, staat DIIV te spelen en de openingstonen van Like Before You Were Born vullen de zaal zo compleet dat het bijna voelt alsof je in geluid wordt begraven — en toch brengt het onverwacht kalmte. Dat paradoxale stiltemoment is precies waar shoegaze om draait: niet stilte, maar een overdaad aan klank die juist ontspanning oproept. De naam van het genre verwijst naar muzikanten die naar hun effectpedalen kijken in plaats van naar het publiek; het geluid wordt opgebouwd uit lagen reverb, distortion en andere effecten tot een soort auditieve mist.
Shoegaze vereist geen focus op één riff of tekstregel. In plaats daarvan creëert het een massieve “wall of sound” waarin je kunt verdwijnen. Zoals DIIV-frontman Zachary Cole Smith het zei: “We’re not trying to make music that demands your attention. We’re making music you can lose yourself in.” Door die dicht opeengepakte lagen en frequenties stopt je brein met het analyseren van losse elementen en schakelt over naar een meer intuïtieve, bijna meditatieve modus — een effect dat onderzoekers soms uitleggen als cognitive overload: complexiteit leidt paradoxaal tot ontspanning.
Klassieke bands als My Bloody Valentine en Slowdive vormen het ijkpunt van het genre, maar ook hedendaagse acts zoals DIIV bieden nog steeds die verzengende, omhullende sound. In Nederland is shoegaze ook aanwezig: Honey I’m Home, met hun track Wishful Thinking, laat zien dat de typische Britse melancholie uit de jaren negentig ook in 2025 lokaal voortleeft. Voor wie de full-on intensiteit te veel vindt, bestaat dreampop als toegankelijke tussenweg: zachtere, melodieuzere muziek met dezelfde dromerige sfeer. Men I Trust wordt genoemd als een goed instappunt.
De ervaring werkt nog intenser met een goede koptelefoon: in plaats van monotone white noise biedt shoegaze een rijke, continu veranderende klankwereld waarin je kunt wegzakken. Wie nieuwsgierig is, kan beginnen met klassieke nummers als Slowdive’s When the Sun Hits of recenter werk als Sugar for the Pill, en verder luisteren via de samengestelde playlists waar de auteur naar verwijst.