Docu op NPO onthult Nederlands brein achter Hitlers propaganda

In dit artikel:

De Propagandist belicht het leven van Jan Teunissen (1898-1975), de invloedrijke Nederlandse filmman die tijdens de Tweede Wereldoorlog uitgroeide tot de belangrijkste filmer van de NSB/SS. Regisseur Luuk Bouwman reconstrueert hoe een welgestelde jongen met ambitie zich ontwikkelde tot een soort Nederlandse Leni Riefenstahl: meesterlijk in het inzetten van beeld en verhaal om nazi-ideologie te verspreiden. Teunissen, vaak aangeduid als ‘filmtsaar’, werd na de oorlog weliswaar veroordeeld maar toonde geen berouw en bleef pratend op zijn contacten binnen het regime.

Bouwman won met deze film de IDFA Award voor beste Nederlandse documentaire. De film baseert zich op nooit eerder getoond materiaal — interviews, dagboekfragmenten, familiefilm en propagandabeelden — en schetst langzaam een portret van iemand die carrière boven menselijk leed stelde. De maker gebruikt die casus om bredere vragen te stellen over het medium: waar loopt de grens tussen documentaire en propaganda, hoe verspreiden manipulators verhalen, en wat maakt film zo overtuigend? Bouwman vat het scherp samen: “Een goed verhaal is gevaarlijker dan een knokploeg.”

De Propagandist is daarmee ook actueel in het tijdperk van desinformatie en beeldmanipulatie via AI. De documentaire is op donderdag 13 november om 22.20 uur te zien op NPO2 en gratis te streamen via NPO Start.